Nietolerancja fruktozy nie jest często omawianym zjawiskiem, ale mimo wszystko dość powszechnym. Czasem można nawet nie wiedzieć, że choruje się na podobne schorzenie, dlatego warto wiedzieć więcej o objawach, ale także i o samej diecie fruktozowej. Ta może nam bardzo pomóc, a wcale nie oznacza wielkich zmian w jadłospisie.
Fruktoza w owocach – o co chodzi?
Zacznijmy od samych podstaw, czyli tego, czym w rzeczywistości jest fruktoza. To po prostu cukier, który występuje w owocach. Stąd też sama jego nazwa (fructus to owoc), choć fruktoza znajduje się nie tylko w owocach. Znajdziemy ją także w warzywach. Występuje m.in. w pomidorach, porach, kapuście, brukselce, dyni, cebuli czy w roślinach strączkowych. Sama fruktoza często jest stosowana również przez producentów żywności jako zamiennik cukru w formie krystalicznej. Szacuje się, że około jedna trzecia z cukrów w ludzkim organizmie dostarczana jest właśnie przez produkty zawierające fruktozę. To oczywiście ważny element, którego w ludzkim organizmie potrzeba, ale zdarza się tak, że może wywoływać on różnego rodzaju nietolerancje.
Nietolerancja fruktozy – typy i objawy
Nie jest tak, że nietolerancja fruktozy występuje u każdego człowieka, ale problem staje się niestety coraz powszechniejszy. Organizm nie zawsze jest w stanie „przetrawić” taką ilość fruktozy, która jest mu dostarczana. Wyróżnia się dwa główne typy nietolerancji fruktozy. Pierwszym z nich jest wrodzona nietolerancja fruktozy (fruktozemia), czyli taka, która jest uwarunkowana genetycznie. Często można się także spotkać z nazwą nietolerancja jelitowa. Na taką przypadłość może cierpieć nawet 1 osoba na 40 tysięcy. Przyczyną tego typu nietolerancji jest niedobór lub brak aldolazy fruktozo-1-fosforanowej (aldolazy B), czyli enzymu, który bierze udział w metabolizmie fruktozy w wątrobie. To sprawia, że w komórkach wątroby może dochodzić do uszkodzeń, które powstały w wyniku złego metabolizmu. Fruktozemia jest dziedziczna, a jej objawy to hipoglikemia, apatia, powiększenie wątroby czy nawet infekcje układu moczowego.
Drugim typem nietolerancji fruktozy jest trzewna nietolerancja. Ta pojawia się w wyniku niedoboru lub braku białka odpowiedzialnego za transport fruktozy przez błonę komórkową. Fruktoza nie jest wtedy rozkładana i w jelicie grubym ulega fermentacji bakteryjnej. To może prowadzić do powstawania gazów i problemów gastrycznych, a jednym z objawów może być także utrata wagi lub nudności.
Dieta w przypadku nietolerancji fruktozy
Dieta w obu przypadkach zakłada ograniczenie spożycia fruktozy. Dobrze udać się do dietetyka lub lekarza, który przeprowadzi odpowiednie testy i oceni stopień nietolerancji. Warto ograniczyć owoce, które zawierają najwięcej fruktozy, a jeżeli chodzi o warzywa, to można zostać na początku przy niektórych z nich (ziemniaki, kalafior, kapusta biała i czerwona, szparagi, seler, ogórek, cykoria, szpinak, papryka zielona czy sałata), które zawierają jej najmniej. Ograniczenie spożywania fruktozy może być zbawienne w skutkach dla naszego organizmu, ale dobrze przeprowadzać to pod kontrolą lekarza lub dietetyka.